Baxter (1989)

KÖPEĞİM SİZİ SEVMEK İSTİYOR!

Başrolünde bir köpeğin olduğu ve kahramanın sıcak bir yuvadan başka bir sıcak yuvaya yaptığı yolculukları anlatan filmleri sever misiniz? Bu arada filmin dış ses anlatıcısı da başroldeki köpek olacak. Seksenli yıllarda hafta sonu sabahları henüz fantastik çocuk dizileri ekranları kaplamamıştı ve sevimli Lassie’nin serüvenlerine denk gelme olasılığınız çok fazlaydı. Ailelerin mutluluk tablosunu tamamlayan bu köpekler pek çok çocuğun günlerce köpek sahibi olmak için ağlamasına neden olmuştur. Kısaca bu filmler çocukları çok ağlatmıştır.

İtiraf edeyim ben her zaman sıkıcı ve duyarlı görünmeyi göze alarak kedilerin tarafını tuttum. Çocukken beni önemseyen, benimle zaman geçirmek isteyen arkadaşlarıma kıçımı döner; beni fazla önemsemeyen özgür ruhlu çocuklarla arkadaş olmaya çalışırdım (sonradan kitaplarla fazla yakın olduğum için beni aralarına almadıklarını keşfettim). Bu nedenle sevimli bir köpeğimin olmasını değil; peşinde koşacağım, kalbini kazanmak için koşturacağım cool bir kedim olmasını istedim.

Filme inceden geçiş yaparsak, Fransız yönetmen Jerome Boivin‘in 1989 yılında çektiği kült “Baxter”ın bull terrier cinsi katil ruhlu köpeği benim yukarda yazdığım bazı şeyleri anlamsız kılabilir. O, çocukluğumuzun mutlu hafta sonu sabahlarına eşlik eden köpek filmlerindeki köpekler gibi değil. John Waters‘ın “ahlakınızı bozacak filmler” isimli o ünlü programında da gösterdiği “Baxter”ın dahice bulduğum bir özelliği var; fakat ona geçmeden önce biraz filmin hikaye kısmına bakalım:

Baxter’ın filmin geçtiği sakin sokağa gelişi, ihtiyar bir kadına hediye edilmesiyle başlıyor. Kadın başlarda bu çirkin köpeği dünyasına almak istemiyor; fakat zamanla yalnızlığına bir ilaç olabileceğini fark ediyor ve onunla bir tür erotik diyebileceğimiz bir yakınlaşma yaşamaya çalışıyor. Fakat laubalilikten hiç hoşlanmadığını, seksten ve hatta cinselliğin imasından bile nefret ettiğini bildiğimiz Baxter, kadını gizemli bir ölümle cezalandırıyor. Üstelik bunu yaparken başka bir motivasyonu daha var: Karşı evde yaşayan kadına bayılıyor ve o ailenin yanına yerleşmek istiyor. Bizim Baxter sıcak yuva seçiyor yani.

Baxter başlarda yeni evini seviyor fakat eve bir bebeğin gelmesiyle geri plana düşüyor ve içindeki katil yeniden uyanmaya başlıyor. Başarısız bir cinayet girişiminin ardından sokaktaki son eve geliyor ve burada evin Hitler hayranı, şiddet meraklısı çocuğuyla beraber iyi bir takım oluyorlar. Zamanla ise aralarındaki bu sadist işbirliği yerini düşmanlığa bırakıyor ve izleyici içgüdülerine göre hareket eden bir köpeğin, içindeki kötülüğü derinleştirme konusunda gayet yetenekli olan insan türü karşısında çok daha masum olduğu gerçeğini kabullenmek zorunda kalıyor.

“Baxter”ın filme eşlik eden ve köpeğin vahşi düşüncelerini ortaya koyan dış sesini toptan çıkarırsak; film kolayca bir aile filmine dönüşmez. Sonuçta Hitler hayranı, kız arkadaşına Eva Braun‘a benzediği için bağlanan, gizli şiddet dürtüleri olan bir çocuk kahramanı var. Fakat; dış sesin yokluğunda Baxter bir anda sıradan bir köpeğe dönüşür. Çünkü aslında sadık dost konseptinin biraz dışından bakarsak; Baxter’ın davranışları klasik köpek davranışlarından çok farklı değil. Davranışları kıskançlık ve kendini koruma içgüdüsü ile açıklanabilir. Üstelik bir köpeği eve kapattığımızda onun dengesinin alt üst olmasını kabullenmiş oluyoruz.

Öte yandan “Hell Hound” isimli bir romandan uyarlanan film bize köpeğin bu davranışlarının bir sebebi olsaydı, şöyle olabilirdi şeklinde bir önerme sunuyor ve aslında kısaca; “ya insan gibi düşünseydi” diyor. İnsanoğlunun uç noktalara varabilen kötülüğünün bir metaforu oluyor bu çirkin köpek. Hitler’i yaratan saplantıların bir çocuğun zihninde bile yeniden doğabileceğinin altını çiziyor ve bir tür yabancılaşma yaratmaya çalışıyor. Diğer hayvanlar da temel insani özelliklere sahip olsaydı, masumiyet, saflık, iyi niyet gibi kavramlar hiç olmayabilirdi. Tanrı aklımızı değil, bizi aklımızdan korusun.

Yönetmen Boivin bu çarpıcı filmden üç yıl sonra “Barjo” isimli bir sinema filmi daha çekmiş ve sonrasında tamamen küçük ekran için filmler yapmaya başlamış. Doğrusu Michael Haneke ve Ulrich Seidl gibi sinemacıların b-movie dünyasındaki karşılığı olabilecek bir sineması varmış. “Baxter” gibi filmler yapmaya devam etseymiş, memleketinde Gaspar Noe‘nin en büyük rakibi olabilirmiş. Noe’yi ıssız bir sokakta aniden Baxter’la karşılaşmış gibi terletirmiş.

Jérôme Boivin