Coffin Joe / Zé do Caixão ve Onun Tuhaf Dünyası

15 Nisan 2009

Dünya b-sinemasının en enteresan karakterlerden biri. Asıl ismi José Mojica Marins, ama o daha çok alter-ego’su (ikinci kimliği) Coffin Joe (Zé do Caixão) olarak tanınıyor. Brezilyalı bir yönetmen, yazar, yapımcı, aktör, televizyon şahsiyeti… kelimenin tam anlamıyla kült bir insan!

zedo01

Jose Mojica Marins’in yarattığı karakter, aslında Brezilya’nın ilk korku filmindeki korkunç bir cenaze levazımatçısı. 1964 yapımı À Meia-Noite Levarei Sua Alma (At Midnight I’ll Take Your Soul / Geceyarısında Ruhunu Alacağım) Brezilya’nın ilk korku filmi, son derece düşük bütçeli, bağımsız bir yapım. Coffin Joe, bütün mahallenin korktuğu, baştan aşağı simsiyah giyinen, sakallı, silindir şapkalı, upuzun tırnakları olan bir cenaze levazımatçısıdır. Kendinin diğer insanlardan daha üstün olduğuna inanır. Din ve ahlak kurallarından nefret eder. Dinine körü körüne bağlı olan sıradan insanları zayıf olmakla suçlar ve fırsat buldukça onları sömürebildiği her şekilde sömürür. Bir erkek evlat istemektedir. Bu misyonda kendisine mükemmel bir eş aramaya başlar. Bu mükemmel eş, sadece çok güzel değil, aynı zamanda normal insanlardan daha akıllı ve daha açık görüşlü, dine bağlı olmayan bir kadın olmalıdır. Bu yolda, denediği kadınları beğenmeyerek bir bir öldürmeye ve onlara eziyet etmeye başlar.

At Midnight I’ll Take Your Soul (1964)

(Geceyarısında Ruhunu Alacağım)

At Midnight I’ll Take Your Soul, enteresan bir şekilde karikatürize ve komik bir film olmakla beraber son derece sivri, terbiyesiz, sınır tanımaz, ahlak tanımaz ve etkili bir korku filmi. 1964’te Brezilya’da böyle bir film yapılabilmesi ve Brezilya’da bu filmin çok tutması doğrusu çok enteresan bir olay. Ben bu filmi izledikten sonra Brezilyalı bir arkadaşıma email atıp Coffin Joe’yu sordum. Kendisi hiç sinemadan falan anlamayan, ilgilenmeyen bir insan olmasına rağmen bana Coffin Joe’yu tabi ki bildiğini, Brezilyadaki herkesin onu tanıdığını, Coffin Joe’nun özellikle uzun tırnaklarıyla ve deli karakteriyle çok ünlü olduğunu söyledi.

Coffin Joe, sinirlediği zaman kamera gözlerine zoom yapıyor ve son derece basit bir şekilde normal bir çift gözden, damarları fırlamış lens takan bir çift göze fade ediyor. Böylece Coffin Joe’nun gözlerindeki damarlar kabarmış oluyor ve akabinde kurbanına saldırıyor. Kadınlara tecavüz ediyor, dövüyor, suda boğuyor, bayıltıp üzerlerine tarantulalar salıyor… 1960’lardan izleyeceğiniz bir filmde akla gelemeyecek her türlü şeyi yapıyor. Özellikle de bir sahnede tırnaklarıyla bir adamın gözlerini oyuyor ki bu sahne oldukça etkileyici bir Grand Guignol sahnesi. Adamın gözlerini oyduktan sonra da, adamı ceketinden ateşe veriyor ve adamı yakıyor ve gidiyor. Film boyunca Coffin Joe, Tanrı’ya meydan okuyor, hatta Tanrı’ya hakaretler ediyor. “İşte böyle ben senin aciz insanlarını gebertirim” demeye getiriyor lafı.

cofes1Beni özellikle etkileyen unsur, Coffin Joe’nun etrafındaki insanların Coffin Joe tarafından nasıl onurlarının kırıldığı oldu. Mesela Coffin Joe bir kadını taciz ediyor ve kadının akrabası bu durum karşısında isyan ediyor ama çaresiz kalıyor. Adam sesini çıkaramıyor. Daha sonra Coffin Joe bir de gidip kadını öldürüyor! Katilin kim olduğunu bütün mahalle biliyor ama bunu kanıtlayamıyorlar ve Coffin Joe’dan da çok korkuyorlar. Kadının akrabası da onu Coffin Joe’nun öldürdüğünü biliyor ama karşısına çıkmaya cesaret edemiyor, ancak arkadaşlarına dert yanıyor. O arkadaşlarına dert yanarken Coffin Joe geliyor ve konuşulanları duyuyor. Adama “Erkeksen sözlerinin arkasında dur ve bana meydan oku” diyor ve akabinde adamı çok fena dövüyor, sakatlıyor… İşte bu Coffin Joe! Böyle bir karakter kendisi!

(Dikkat bu paragraf spoiler içerir – Filmi izlemeden okumayın) Filmin sonunda Coffin Joe, Tanrı’ya meydan okumaya devam ederken, birden bire öldürdüğü bütün cesetlerin yavaş yavaş mezarlarından çıktığına şahit oluyor. Çığlıklar atarak kaçmaya çalışıyor ama yere yuvarlanıyor. Coffin Joe’nun çığlıklarını duyup gelen mahalle halkı, Coffin Joe’nun cesediyle ve onun yuvalarından dışarı fırlamış gözleriyle karşılaşıyorlar. Hakikaten bu son sahne oldukça rahatsız edici. Gözleri dışarı fırlamış bir ceset! …  Coffin Joe için harika bir final…

This Night I Will Possess Your Corpse (1967)

(Bu Gece Cesedine Sahip Olacağım)

51336cvsmel_sl500İkinci filmde ise, olaylar ilk filmin bittiği yerden tekrar başlıyor. İlk filmin final sahnesinde Coffin Joe’nun cesedinin etrafında toplanan insanlardan biri, ikinci filmin başında, (sonradan eklendiği çok bariz bir şekilde) “bakın ölmemiş, yaşıyor” diye bağırıyor. Ve bu kadar ucuz bir şekilde ikinci film başlıyor. Coffin Joe cinayetlerine devam ediyor. Bu filmde daha çok ölüm, daha çok kadın, daha çok işkence ve daha çok tarantula seyircileri bekliyor. Bu filmde Coffin Joe adeta kendine tutsak ettiği kadınlardan bir harem yapıyor ve onları teker teker feci bir şekilde katlediyor. Son derece sadist bir film.. ilkinden daha sadist hatta…

Sonuç olarak Coffin Joe’nun ultra sadist ve ultra günahkar bir karakter olduğunu görüyoruz. Ancak buna tezat olarak Coffin Joe’nun birden fazla sahnede küçük çocuklara karşı çok iyi davrandığını da görüyoruz. Bir sahnede babası tarafından dövülen bir çocuğu babasının elinden kurtarırken, başka bir sahnede bir araba tarafından ezilmek üzere olan bir çocuğu yola atlıyarak kurtarıyor. Buna ne buyurursunuz, bunu nasıl yorumlarsınız bilemem ama Coffin Joe son derece şahsına münasır bir kötü adam. Onun gibisini pek görmediğinizi rahatlıkla idda edebilirim. Bu filmleri izlerseniz, günlerce Coffin Joe’nun Tanrı’ya karsı hiddetli (ve sinir bozucu) haykırışlarını kesinlikle aklınızdan çıkaramayacaksınız…

blank

Can Evrenol

University of Kent’ten “Sanat Tarihi” ve “Film Theory”mezunu. Bahçeşehir Üniversitesi’nde seçmeli sinema dersi vermekte. MEHTAP ve OMEGA VATAN isminde iki kısa romanı var. Yeni sinema filmi SAYARA (2024) çok yakında!

7 Comments Bir yanıt yazın

  1. Coffin Joe’nun maceraları sadece bu filmlerle sınırlı kalmıyor. Yanlış bilmiyorsam bunların dışında başka Coffin Joe filmleri de olması lazım.
    1987 yılında yönetmenliğe ara veren Marins, geçen sene tekrar kamera arkasına geçti. Bilin bakalım ne çekti? Tabii ki Coffin Joe! :)
    Can’a katılıyorum. Kesinlikle kült bir figür.

  2. Coffin Joe CANNES’da!

    Evet 4-5 filmi daha var Coffin Joe’nun belirtmeyi unutmusum. Ve Murat’in da bahsettigi bu en son cekilen Coffin Joe filmi bu sene CANNES festivalinde gosterilecek!

  3. Yeşil yoldaki zenci kahramanın adı da belki bu karakterden alınmadır.

  4. Diyorum ki Coffin Joe’nun derdi toplumla. Küçük çocuklar henüz toplumun türlü dayatmaları ve batıl inanışlarıyla kirletilmediklerinden onlarla bir sorunu yok. Henüz… Ayrıca kendisi adeta bir mavi sakal, bir Shahryar; peri masallarının cani erkek karakterlerinin birleşimi.

Bir yanıt yazın

Your email address will not be published.

blank

Öteki'den Haber Al

Buna da Bir Bak!

blank

Korku Sinemasının Kötü Çocukları

Fatih Danacı, Korku Sinemasının Kötü Çocukları başlıklı yazısında korku sinemasının
blank

“Film Yönetmeni” Olmak İsteyenlere Öneriler

Bu defa "film" ve "Lavinia" filmlerinin yönetmeni Kerem Topuz sazı