The Complete History of Friday the 13th
Friday the 13th, ABD doğumlu korku serilerinin en meşhurlarından biri malumunuz. Bugüne kadar çevrilen on filmin yanı sıra bir Freddy-Jason kapışması, bir de ‘reboot’ ile toplam 12 sinema filminden oluşan, sinema tarihinin en uzun soluklu serilerden biri. Friday the 13th efsanesi sadece sinema filmleriyle sınırlı değil elbette. Seriyle direkt bir ilgisi olmasa da aynı adı taşıyan bir televizyon dizisi, romanlar, çizgi romanlar, bilgisayar oyunları, maketler, oyuncaklar ve benzeri ticari materyaller ile hala güncelliğini koruyan tam bir fenomen. Crystal Lake Memories de 13. Cuma efsanesini doğumundan günümüze kadar takip eden, bugüne kadar çevrilmiş en kapsamlı belgesel.
Yedi saate yakın süresi ile Friday the 13th hayranlarını uzun bir yolculuğa davet eden belgesel, toplam (tabii ki) 13 bölümden oluşuyor. İlk 12 bölüm, seride yer alan 12 filme ayrılmış. Her bölümde, o bölüme ait filmde görev almış yönetmen, oyuncular, yapımcılar, senaristler ile yapılan söyleşiler öne çıkıyor. Söyleşilerin etrafı daha önce yayınlanmamış fotoğraflar, filmlerden görüntüler, filme alınmış ama son aşamada çıkarılmış görüntüler, arşiv görüntüleri ve kamera arkası çekimleri gibi ekstralarla süslenmiş. Her filmin doğum hikâyesi, çekim aşamasına geçilmesi ve çekim süreci detaylı bir şekilde anlatılıyor. Akabinde film gösterime girdikten sonra gelen eleştiriler ile elde edilen gişe rakamları aktarılıyor. Bütün bölümler sektirmeden bu sırayı izliyor ve belgeselin ilk 12 bölümü sonunda Friday the 13th serisi hakkında genel bir tablo çizilmiş oluyor.
Reflections On the Water (Suyun Üzerindeki Yansımalar) adını taşıyan on üçüncü ve son bölümde ise söyleşiye katılan hemen herkesten, serinin bu denli bir fenomene dönüşeceğini tahmin edip etmedikleri, kendi hayatlarına etkileri ya da serinin geleceği gibi konularda birkaç cümle alınmış. Kapanış jeneriğinde ise oyuncular, yer aldıkları filmlerdeki meşhur repliklerini bir kez daha söylüyorlar.
Peter Bracke’nin aynı adlı kitabından faydalanarak çevrilen belgeselin yönetmenliğini Daniel Farrands üstleniyor. Farrands’ı His Name Was Jason (2009), Never Sleep Again: The Elm Street Legacy (2010) ve Scream: The Inside Story (2011) gibi benzer belgesellerden tanıyoruz. Söyleşi yapılan herkesi tek tek sayacak değilim ama Betsy Palmer, Adrienne King, Amy Steel, Corey Feldman, Melanie Kinnaman, favori Jason’ım Kane Hodder ve Travis Van Winkle söyleşileri gerçekten izlemeye değer. Enteresan bir noktaya da değinmeden geçmeyelim; kariyerlerinin başlarında herhangi bir korku filminde rol alıp sonrasında meşhur olmuş oyuncular nedense bu tip belgesellerde yer almaktan imtina ediyorlar. Muhtemelen hatırlamak bile istemedikleri kötü bir anı olarak görüyorlar bu tecrübelerini. Burada da gelenek bozulmamış ve Crispin Glover ile Kevin Bacon gibi artık “havalı” oyuncular belgeselde yer almamış.
Crystal Lake Memories, süresinin uzunluğundan da aldığı güçle, çok fazla açık kapı bırakmadan bütün seriyi mercek altına alıyor. Friday the 13th filmleri ile ilgili bir dolu ilginç anı, hayranların ilgisini çekecektir elbette. Ama Crystal Lake Memories, başka bir açıdan da çok önemli bir belgesel. Şöyle ki devam filmlerinin mantığı, stüdyoların bu tip serilere bakışı, yapım öncesinde ve çekim aşamasında yaratıcı ekip ile yapımcılar arasındaki tartışmaların boyutları ve bunun üretime yansımaları gibi çok daha kapsamlı konu başlıkları hakkında da ilginç detaylar barındırıyor. Aynı zamanda ellerinde makas hazır bekleyen sansür kurulunun, filmlerin akıbetleri hakkında belirleyici bir rol üstlendiğinin altı kalınca çiziliyor.
Crystal Lake Memories, her korkuseverin muhakkak izlemesi gereken belgesellerden biri. Daniel Farrands, önceki işlerinde olduğu gibi bu işin de altından layıkıyla kalkmayı bilmiş.
Öteki Sinema için yazan: Murat Kızılca
[box type=”info” align=”” class=”” width=””]
Seride Yer Alan Filmler:
- Friday the 13th (Sean S. Cunningham, 1980)
- Friday the 13th Part 2 (Steve Miner, 1981)
- Friday the 13th Part III (Steve Miner, 1982)
- Friday the 13th: The Final Chapter (Joseph Zito, 1984)
- Friday the 13th: A New Beginning (Danny Steinmann, 1985)
- Friday the 13th Part VI: Jason Lives (Tom McLoughlin, 1986)
- Friday the 13th Part VII: The New Blood (John Carl Buechler, 1988)
- Friday the 13th Part VIII: Jason Takes Manhattan (Rob Hedden, 1989)
- Jason Goes to Hell: The Final Friday (Adam Marcus, 1993)
- Jason X (James Isaac, 2001)
- Freddy vs. Jason (Ronny Yu, 2003)
- Friday the 13th (Marcus Nispel, 2009) [/box]