Gösterime girecek olan filmlere ait fragmanlar yayınlandıktan sonra sosyal medyada film hakkında yorumlar başlar. İki buçuk dakika civarındaki bir görüntü yüz milyonlarca dolar harcanarak, birkaç yıl üzerinde çalışılan bir filmin kaderini acaba ne kadar etkiliyor?
Öteki Sinema için yazan: Hakan Tunga Kalkan (Kahramanlarsinemada.com)
Bu yazımda fragman görüntülenme sayılarıyla filmlerin hasılatları arasındaki bağlantıya bakacağız. Fragmanların görüntülenme sayıları için Youtube rakamlarını dikkate alacağım. Daha bir hafta önce yayınlanan “Justice League” filminin fragmanı 24 milyon kez seyredilirken yine aynı günlerde yayınlanan “Spider-Man: Homecoming”in fragmanı 23 milyon kez seyredildi. Bu rakamların bir indikatör olduğunu düşünecek olursak iki filmin hasılatının birbirine çok yakın olacağını söylememiz gerekir. Bu yorumum şimdilik burada dursun, filmler gösterime girince durumu göreceğiz.
Hasılat ve Youtube görüntülenme rakamlarının kıyaslaması öncesinde genel olarak internet kullanıcı sayısına bakalım. Aşağıdaki rakamları şu şekilde özetleyebiliriz: 7.5 milyar dünya nüfusunun yarısı internet kullanıcısı.
Youtube’un yasaklı olduğu ülkelerin Çin, İran ve Kuzey Kore olduğunu hatırlatmalıyım. Bunun dışında bizim gibi kısa süreli de olsa Youtube’un yasaklandığı ülkeler de bulunuyor. Yasaklı ülkerlerden film hasılatlarına ciddi etkisi olabilecek ülke olan Çin’de tüm filmler de gösterime girmeyebiliyor. Örn: “Deadpool” gösterime girmezken, “Logan” gösterime girebiliyor.
Youtube’un ne kadar internet kullancısı tarafından kullanıldığını anlamak için en çok seyredilen “music video”larına bakalım:
Genelde son senelere ait videolar listenin üst sıralarında bulunuyor ve milyar gösterim barajını geçmiş 18 video bulunuyor. Daha eski tarihlerin istatistiklerini görmek için Britney Spears’ı arattığımızda 7 sene önce yayınlanan videolarının 250 milyon görüntülenmeye sahip olduğunu görüyoruz:
Yukarıdaki rakamlardan çıkardığım sonuç: yeni videoların görüntülenme sayılarıyla eski tarihli videoların görüntülenme sayıları arasında bir bağlantı bulunmuyor. Kağıt üzerinde ilgi ve oluşturdukları müzik endüstrisinin büyüklükleri birbirine yakın olan Justin Bieber ve Britney Spears’ın rakamları arasındaki uçurum bize bunu söylüyor.
Şimdi de film fragmanlarına geçelim. Box office filmlerinden Youtube’da en çok seyredilenler:
Yine karşımıza nispeten güncel videolar çıkıyor. Ve beklenildiği üzere müzik videolarına göre çok daha düşük rakamlarla karşılaşıyoruz. 100 milyon görüntülenmeyi geçebilen box office filmi henüz olmamış!
Kıyasladığımız rakamların elma-elma olmadığının altını çizmeliyim. Youtube’da bir fragmanı 3 kez seyredip, aynı filmi sinemada seyretmeyen insanlar mutlaka vardır. Ancak yaklaşım eğilimin aynı hata payını (veya kabul edilebilir ölçüde yakın) içerdiğini düşünüyorum. Bu hatırlatmayı yaptıktan sonra değerlendirmemizde bir adım ileriye gidelim. Dünya genelinde ortalama film bilet fiyatını $5 olarak düşünebiliriz (aşağıdaki tablo statista.com’dan alınmıştır):
Son senelerde gişede milyar dolar barajını geçen film sayısı gittikçe artıyor. Boxofficemojo’da şuan için top 10 hasılat sıralaması şu şekilde:
Milyar dolar hasılat yapan bir film için ortalama bilet fiyatını kullandığımızda en az 200 milyon kişinin o filmi seyrettiği ortaya çıkıyor. Bu 200 milyon kişinin (birden fazla seyretme faktörünü dikkate almıyorum!) sinemaya gitmeden en az bir kez filmin fragmanını izlediğini düşünsek Youtube’da 200 milyon kez görüntülenen fragman olmalı ama gerçeğin bu şekilde olmadığını yukarıda paylaştığım istatistiklerde görüyoruz.
Şimdi de 2014 senesinden itibaren gösterime giren süper kahraman filmlerinin hasılat ve görüntülenme sayılarına bakacağız. Bu noktada geldiğimiz durumu şu şekilde özetleyebiliriz: hasılat ve Youtube görüntülenme sayıları arasında bağlantı kurabileceğimiz kabul sınırında bir katsayı bulunmuyor. Bakalım aşağıdaki analizde daha farklı bir sonuca ulaşabilecek miyiz?
Yeniden eskiye doğru filmlerin tüm detayları şu şekilde oluşuyor:
(hasılat rakamları boxofficemojo.com sayfasından alınmıştır)
İlk değerlendirmeyi şu şekilde yaptım: Hasılat sıralamasıyla görüntülenme sayılarının sıralanması arasındaki farka baktım. Rakamlar “sapma” sütununda yazıyor.
Sarıyla işaretlediği 3 film dışındaki filmlerin rakamları arasında bir bağlantı ortaya çıkıyor: “Fragmanı çok seyredilen film, çok hasılat yapıyor” tezi %79 oranında (14de 11) doğrulanıyor. SARIyla işaretli ve ciddi sapma gösteren 3 filme bakalım:
“Guardians of the Galaxy”: Düşük Youtube, yüksek hasılat – bu durum mantıklı karşılanabilir çünkü Marvel’ın hiç bilinmeyen karakterlerinin gişede ne yapacağı belirsizdi ve film çok iyi çıkınca, seyirci de filmi gişede ödüllendirdi. Hatta filmin Youtube’da en çok seyredilen fragmanı Marvel kanalından yayınlanan bir fragman da değil!
“Suicide Squad”: Çok yüksek Youtube, nispeten düşük hasılat – Filmin hasılatı 14 filmin hasılat ortalamasıyla aynı ancak Youtube’da en çok izlenen süper kahraman fragmanı olması dengeyi bozuyor. Fragmanın çok seyredilmesinin ana faktörünün Joker hayranlarının çok olmasına bağlıyorum.
“X-Men:Apocalypse”: Yüksek sayılabilecek Youtube rakamı ancak ortalamanın nispeten altında hasılat – İyi bir ivme kazanan X-Men serisinin bu filmine ilgi büyüktü ancak film gösterime girdikten sonra çok da beğenilmeyince seyirci tepkisini gişede gösterdi sonucu çıkıyor.
Bu analizin özeti; eğer film gösterime girmeden seyircide oluşan ilginin hakkını film veriyorsa, seyirci de filmi gişede ödüllendiriyor.
İkinci değerlendirmede filmleri Hasılat/Görüntülenme sayılarına göre yüksekten aza doğru diziyorum:
Bu değerlendirmeye bir önceki değerlendirmede ciddi oranda sapma gösteren 3 filmi dahil etmiyorum. Zaten bu sıralamada da aynı 3 film uçlarda çıkıyor ve onlara “Fantastic Four” katılıyor. Toplam 4 film haricindeki 10 filme baktığımda Hasılat/Görüntülenme ortalaması 19,9 çıkıyor. Bu rakamı şöyle de düşünebiliriz. Eğer bir fragman 50 milyon kez görüntülenirse yaklaşık 1 milyar $ hasılat yapacağını ön görebiliriz. Bu çıkarımın doğruluğuna iki ayrı sapma hesabıyla kontrol edelim:
Sapma 1 sütununda filmlerin Hasılat/Görüntülenme oranlarının ortalama 19,9’la arasında olan fark yazıyor. Sapma 2’de de yüzdesel olarak sapma 1’in kendi Hasılat/Görüntülenme rakamıyla olan farkı hesaplandı. Sapma 2’yi bir üst paragrafta yaptığım çıkarımın (50 milyon kez görüntülenirse yaklaşık 1 milyar $ hasılat) hata payı olarak isimlendirebiliriz. Hata payının tek basamaklarda kalması sağlıklı olacaktır. Bu kritere uyan film sayısı ise sadece 4 adet! Bir başka değişle datanın %29’u (4/14) hesapladığımız trende uygun hareket ediyor.
Bu değerlendirme sonrasında genel olarak bir sonuca varmak mümkün olabiliyor. Youtube görüntülenme sayıları bir filmin iyi hasılat yapıp/yapmayacağı konusunda %79 oranında doğru yol gösteriyor. Görüntülenme sayısından, tahmini hasılata ilerlemenin ise sağlıklı olmadığı datanın %29’nun trende uygunluk göstermesi sebebiyle ortaya çıkıyor.
Bu hesapları yaparken 2014 senesine kadar gittiğim için tablolarda yer alan 14 filmin Youtube’da yayında olma süreleri arasında ciddi farklılıklar bulunuyor. Filmler gösterime girdikten sonra fragmanların izlenmesinde ciddi bir düşüş olduğunu kabul ederek hesaplamalarda bu durumu dikkate almadım. Yazının başında yer alan “Justice League” ve “Spider-Man: Homecoming” filmleri henüz gösterime girmediği için bu filmlerin görüntülenme ve hasılat trendini yakından takip ederek ileride bu yazının altına “güncelleme” olarak eklemeyi düşünüyorum.
Herkese bol sinemalı günler.
Not: Sosyal medyada paylaşılan Youtube linklerinin görüntülenme sayılarının Yotube sayfasına yansıdığı bilgisini de eklemeliyim.