“Hepimiz yapayalnızız. Yalnız doğarız, yalnız yaşarız ve yalnız ölürüz.”
9-10 yaşlarındaki Nami’nin zihninden geçen bu cümleler ile başlayan Greatful Dead, aşırılıkları ile öne çıkan, çok ama çok eğlenceli bir film. Eiji Uchida’nın yönetmenliğini üstlendiği, 2013 yılı mahsulü filmin senaryosunu ise Uchida ile Etsuo Hiratani beraber yazmışlar.
Annesi, babası ve ablası ile beraber yaşayan Nami, oldukça varlıklı bir ailenin mutsuz bir üyesidir. Kendini dünyanın fakir ülkelerindeki aç çocuklara yardım etmeye adamış bir anne ve kendini karısına adamış bir baba arasında sıkışıp kalan iki çocuk (ama özellikle Nami), ilgisizlikten kurumak üzeredir. Uzaktan yaptığı yardımların yeterli gelmeyeceğini düşünen anne, bir gün o uzaktaki ülkelere doğru yola çıkar ve bir daha da geri dönmez. Karısı gittikten sonra depresyona giren baba, kendine genç ve güzel bir metres tutar. Günlerini ‘gizli oda’ ismini verdiği odada metresiyle beraber geçirir. ‘Sıradan’ bir yaşama kafayı takan abla, erkek arkadaşıyla evden kaçar. Bir süre sonra metres de evi terk eder. Dış dünyayla bütün bağlantısını kesen baba iyice içine kapanır, bir süre sonra da intihar eder. Yirmi yaşına geldiğinde hatırı sayılır bir servete konan Nami, bir yandan lüks yaşamın tadını çıkarırken bir yandan da yeni hobiler edinmeyi ihmal etmez. Kendisi gibi tek başına yaşayan yalnızları bulup takip eden ve dürbünüyle onları her gün gözetleyen genç kız, “münzevi gözlem günlüğü” adını verdiği bir günlük tutmaya başlar. Yalnız yaşayan yaşlılara yardımcı olmak isteyen iki Hristiyan genç, onlarla beraber İncil okuyup yalnızlıklarını hafifletmeye gönüllü olur. Yanagi ve Kore kökenli Su-Yong, Nami’nin gözlem listesindeki yalnızlardan birine ulaştığında işler karışır.
Greatful Dead, Nami’nin ailesinin başına gelenleri yaklaşık 10 dakika gibi kısa bir sürede vererek bir an önce asıl top koşturmak istediği bölgeye geçiyor; rahatça yaşayabilmek için yeterli parası olan ve tek başına yaşayan genç bir kızın yaşam alanına. Amélie’ye (2001) benzer bir havada hafif ve neşeli bir komedi gibi başlayan film, aslında uzunca bir süre aynı şekilde devam ediyor. Nami’nin sorunlu biri olduğuna dair gerek ve yeter bütün sebepleri hap şeklinde yuttuğumuz için her an ondan sıra dışı bir hareket bekliyoruz. Evet, günlük faaliyetleri pek de normal sayılmaz ama en azından kimseye zarar verecek hareketlerde de bulunmaz. Gerçi daha henüz 9-10 yaşındayken sırf ailesinin ilgisini çekebilmek adına sınıf arkadaşlarından birinin kafasına yer paspasının sapıyla sertçe vuruyor ama istediği sonucu alamayınca bu tip şiddet içeren hareketlerden vazgeçiyor. Gene de Nami’nin hiç acımadan şiddete başvurabileceği de hafızamızda yer ediyor.
Yüksek bir binanın çatısına çıkan Nami, günlük koşuşturmacasını yaşayan şehri dürbünüyle gözetleyerek kendine yakın hissettiği yalnızları tespit ediyor. Her gün takip ettiği yalnızların zavallı hayatlarını izleyerek tuttuğu günlüğe notlar alıyor ve onların acılarından beslenerek bir şekilde hayata tutunmaya çalışıyor. Aslında onun yaptığı da diğer insanların yaptıklarından pek farklı değil. Sadece sosyalleşmeyi reddeden Nami, toplumun dayattığı normların dışında kalan bir davranış biçimini kendi normali olarak kabul ediyor ve o normalin çizdiği sınırlar içerisinde hareket ediyor.
Greatful Dead’i aslında kabaca iki bölüme ayırabiliriz. Yukarıda bahsetmeye çalıştığım neşeli bir komedi havasında geçen ilk bölüm, Nami’nin dünyasını bilmeden yıkmaya çalışan iki Hristiyan gönüllünün ortaya çıkmasıyla sona eriyor. Bir anda 180 derece ters dönen genç kız, elinde kalan son eğlencesini, yani takip ettiği insanların yalnızlığını, başkalarıyla paylaşmaya dayanamıyor ve şımarık bir çocuk gibi oyuncaklarını korumak için en üst düzeyde şiddete başvuruyor. Bu noktadan sonra filmin havası tamamen değişiyor. Gayet sert ve kanlı şiddet sahnelerine ev sahipliği yapan ikinci bölüm, Cheap Thrills (2013) tadında tipik bir korku komedi şekline bürünüyor.
Yönetmen Uchida, birbiriyle taban tabana zıt gibi görünen bu iki bölümü gayet dengeli bir biçimde bir araya getirmeyi başarıyor. Kara mizah silahını etkili bir şekilde kullanma becerisi gösteren Uchida, aile, yalnızlık, sosyalleşme gibi üst başlıklar altında modern toplumsal yaşamı kurşuna boğuyor.
Henüz oyunculuk kariyerinin başında olan Kumi Takiuchi, Nami rolüyle muhteşem bir performans ortaya koyuyor. Bundan sonra yer alacağı filmleri mutlaka izlemeye çalışacağım.
Greatful Dead gönül rahatlığıyla tavsiye edebileceğim filmlerden biri. Hele bir de korku komedi seviyorsanız, bu tavsiye ‘mutlaka izleyin’ seviyesine kadar yükselebilir. Mizahı hiçbir anında elden bırakmadan bu denli dengeli olmayı başarabilen korku komedilere çok sık denk gelmiyoruz.
Öteki Sinema için yazan: Murat Kızılca