Bir Rodriguez Projesi: Machete / Ustura (2010)

MACHETE… MACHETE… MACHETE…

Robert Rodrigurez’e Hollywood kapılarını açan özelliği, onun B filme bağlı yeni nesil yönetmenler arasında en ayrıcalıklı konuma sahip olması ile birlikte; patlama, çatlama ve gürültüyü en ucuza mal etmesidir kuşkusuz… B Filmlerine olan sevgisi onu Tarantino ile defalarca yan yana getirmiş ve çoğu zaman bu birliktelik “saçmalama” ve istismar sınırlarını iyiden iyiye zorlamıştır. İkilinin bu birikimlerini Grindhouse projesi ile patlatmış olması zaten beklenen birşeydi. Machete / Ustura’nın uzun metraja terfi etmesi de bu bağlamda beklendik bir hamle diye düşünüyorum.

Fakat yine de Ustura’yı kaynağından bağımsız düşünebilmek pek mümkün değil. Zira meşhur sahte Grindhouse fragmanlarının en önemli itici gücü camp örneğinde mizaha yüklenirken dengeyi oturtabilmiş olmalarıydı. Tonlarca filmde kötü adam olarak karşımıza çıkan Rodriguez’in gediklisi Danny Trejo’nun Machete olarak karşımıza başrolde çıkması zaten abzürdlüğün son noktası. Bir fragman olarak düşünüldüğü vakit de oldukça eğlenceli ki bu sebeple Grindhouse projesi söz konusu olduğunda akılda kalan en önemli unsurlardan biri olmayı başardı. Yine de böyle bir fragmandan yola çıkarak yine Grindhouse’un izini takip edecek uzun metraj bir yapım ortaya koyabilmek neresinden bakılacak olursa olsun riskli bir iştir ki bu risk genel izleyiciden ziyade sıkı b filmi takipçilerini hoşnut tutabilmek konusunda alınan bir risktir.

Yine de bir Rodriguez projesi olarak bakıldığında, süresi içerisinde en fazla güç kaybeden filmlerden biri diyebiliriz Ustura için. Zira bir noktadan sonra istismar-aksiyon paslaşması absürtlüğünü yitirebiliyor. Özellikle filmin ilerleyen dakikalarında meşhur “hastahaneden kaçış” sahnesinin yanına yaklaşabilecek sahneler arıyorsunuz. Meselesinin odağını Machete’in intikamından kaydırıp fazlasıyla “göçmen işçilerin sorunları” alt başlığına yönlendiriyor. Neyse ki “siz” “biz” kavgasına tutuşmadan kendi sularında yüzmeye devam ediyor.

Ustura’nın en çok tartışma yaratan tarafı mizah sosunun dozajı ile görsellik konusunda her yaptığı iş ile bir adım geri attığı düşüncesi. Elbette bunlar Rodriguez’in “ucuz” anlatımına meze olacak unsurlar fakat diğer taraftan halihazırda tazeliğini yitirmemiş bir Grindhouse projesi sonrasında, mali açıdan sırtı dik olan Rodriguez’in bir dolu para dökerek çekip; sonradan elindeki materyali ucuzlaştırmak için de bir o kadarını elinden çıkarttığı düşünülecek olduğunda bu fikri samimiyetsiz bulanlar da olacaktır elbet! Yine de 70’lerin istismar sinemasına özlem çeken izleyicinin de memnuniyetini göz ardı etmemek gerekiyor diye düşünüyorum.

Robert Rodriguez, orada burada Ustura’nın miladının oldukça eski olduğunu ağzında geveleyip dursa da bu bana pek inandırıcı gelmiyor. En gerçekçi yaklaşım elbette ki mevzuyu Grindhouse’un gazına ve Machete karakterinin gördüğü rağbete bağlamaktır. Danny Trejo’ya bu kadar uzun bir süre katlanabilmek yer yer zorlaşabiliyor elbette! Neyse ki oldukça ucubik bir kadroya sahip olan Ustura, bir Robert Rodriguez filminden aradığınızı da verebiliyor. Artık gördüğümüz hiç bir rolde yadırgamadığımız Robert De Niro, b filmlerinin unutulmaz ismi Don Johnson, uzunca bir süredir dikkate değer bir aksiyon filminde izleme şansı bulamadığımız Steven Seagal, Planet Terror’de de rahip rolünde bürünen Cheech Marin ve kadronun diğer önemli kült ismi Jeff Fahey gerçekten izlenmeye değer performanslar sergiliyorlar.

Neticede Rodriguez dün ile bu günü evlendirmek gibi bir niyet taşımıyor Ustura’da! Anlaşılan odur ki, Maniquis ve Rodriguez ikilisi, yaz sezonu boyunca perdede türün envai çeşidini hatim etmiş aksiyon izleyicisini avlama peşine düşmemişler. Zaten Dehşet Gezegeni ve Grindhouse fragmanları göz önünde bulundurulduğunda, Ustura süprizlere girişmeye de yanaşmıyor. Bu tarafından baktığımızda, meraklısının gönlünü alabilecek bir film fakat yine de göz ardı edilemeyecek iki önemli eksisi olduğunu da es geçmemek lazım. Birincisi, her ne kadar takipçileri sempatik bulsa da Danny Trejo gerçekten bir filmi sırtlayıp götürmekte zorlanıyor; ikincisi ve en önemlisi Ustura mevcut süresinin kalibresini pek de başarılı bir biçimde dolduramıyor…