Sam Dunn gene iş başında!
Sam Dunn ismini Metal: A Headbanger’s Journey (2005) ve Global Metal (2008) gibi çizgi üstü müzik belgesellerinden hatırlarsınız. Heavy Metal müzik türü üzerine belgesel eksikliğini kapatmak için yemin ettiğine dair çok sağlam düşünceler beslediğim Sam Dunn, (şimdilik) 11 bölüm süren yeni bir belgesel diziye imza attı: Metal Evolution.
Öteki Sinema için yazan: Murat Kızılca
Yönetmenliğini kankası Scot McFadyen ile beraber üstlendiği Metal Evolution, adından da anlaşılacağı üzere Heavy Metal’in çıkış noktasından itibaren geçirdiği evrim üzerine yoğunlaşıyor. Pre-Metal ismini taşıyan ilk bölümde Heavy Metal öncesine kabaca göz atan belgesel, bugün milyonlarca insanın takip ettiği türün kökenlerini araştırıyor. Paganini’den Wagner’e, Elvis Presley’den The Kinks’e kadar Heavy Metal’in ortaya çıkışını sağlayan müzisyenlerden bahsederek, nihayetinde Heavy Metal’e doğru evrilen müziğin doğum anını tespite girişiyor.
Early Metal part 1: US Division ve Early Metal part 2: UK Division isimli ikinci ve üçüncü bölümlerde ise ilk Heavy Metal grupları olarak addedilen Led Zeppelin, Deep Purple ve Black Sabbath gibi grupların yaşayan üyeleri ile röportajlar eşliğinde kimlerden, hangi türlerden etkilendikleri, müziklerinin kökeni gibi konuları eşeleyerek türün doğuşuna ışık tutmaya çalışıyor. İşin ilginci Led Zeppelin, içinde Heavy Metal kelimesi geçen bir belgeselde kesinlikle yer almak istemediğinden bütün röportaj tekliflerini reddediyor. Yani bir manada müziklerinin Heavy Metal ile uzaktan yakından ilgisi olmadığını söylüyor da denebilir. Aslında Deep Purple’dan Jon Lord da benzer bir yaklaşımda bulunuyor. Kendi müziklerini Hard Rock olarak isimlendirmeyi tercih eden Lord da Heavy Metal’in babası olmadıklarını ve böyle bir çocuğa can verdiklerini hatırlamadıklarını söyleyerek Heavy Metal ile aralarına bir mesafe koyuyor ama belki büyükbabası olabileceklerini söyleyerek ufak da olsa açık bir kapı bırakmayı da ihmal etmiyor.
Belgeselde şimdilik 11 bölüm yer alıyor. Şu bölümleri bir sıralayalım;
- Pre-Metal
- Early Metal, Part 1: US Division
- Early Metal, Part 2: UK Division
- New Wave of British Heavy Metal
- Glam Metal
- Thrash
- Grunge
- Nu Metal
- Shock Rock
- Power Metal
- Progressive Metal
Tabii ki türe ait bütün alt türleri 11 bölümde tamamlamak mümkün değil. En azından belgeselde de sık sık karşımıza çıkan Dunn’ın oluşturduğu türler çizelgesinde daha birçok türün yer aldığı görülüyor. Bu da belgeselin yakın zamanda yeni bölümler ile devam edebileceğine dair umutlarımızı arttırıyor.
İlk 3 bölüm ile sağlam bir temel inşa eden belgesel, sonraki bölümlerin her birinde Heavy Metal’in alt türlerinden birine yoğunlaşıyor. Türün doğuşunu, türe ait ilk grupları, bu grupların nelerden ve kimlerden nasıl etkilendiklerini, türün öne çıkan gruplarının üyeleriyle yapılan röportajlar eşliğinde sunuyor. Sam Dunn ile müzik kafalarımızın da aynı olması sebebi ile belgesel bana ekstra keyif verdi diyebilirim. En sevdiğim türlerden biri olan Thrash’in konu olduğu bölümde, Lars Ulrich’e 1991 tarihli Black Album ile ihanete uğramış gibi hissettiğini söyleyen Dunn, adeta hislerime tercüman oldu. Ulrich tabii ki ihanet kelimesini fazla ağır buldu ve grubu savunmaya çalıştı. Başka grup üyelerinin bir kısmı Ulrich ile aynı fikirdeydi ama aynı konu üzerinde görüş beyan eden (başta Dave Lombardo/Slayer olmak üzere) diğer bir kısım müzisyen ile uzmanlar da Dunn ile aynı fikirde olduklarını söylediler.
Heavy Metal ile gönül bağı bulunan herkesin izlemesi gerektiğini düşündüğüm Metal Evolution, Heavy Metal Tarihi ile ilgili önemli bir açığı kapatmak için atılmış değerli bir ilk adım. Yeterli demek biraz fazla iyimserlik olur ama bundan sonra çok daha sağlam belgeseller izleme umudu adına yapılmış gerekli ve yerinde bir hamle.