Bugüne kadar kaç korku filmi çekilmiş? Ya da bütün dünyada her sene kaç korku filmi çekiliyor? Korku filmlerinin üretim hızı hangi yıllarda artmış, hangilerinde düşmüş? Bu gibi sorulara bir nebze de olsa yanıt vermeye yardımcı olabilecek bir üretim tablosu hazırlamaya giriştim. Tabloyu hazırlarken bugün dünyanın en geniş tabanlı sinema veri bankası sayılan IMDb’den faydalandım. Dolayısıyla korku (horror) kategorisine dahil edilen filmleri belirlemede mecburen sitenin kıstaslarını baz aldım. Bu durumda “korku komedi” ya da “bilim kurgu / korku” benzeri melez filmler de tabloya girmiş oldu. (Belki ileride daha kapsamlı bir araştırmaya girişilip bunlar da kendi aralarında ayrıştırılabilir.) Tabloya sadece sinema filmlerini dahil ettim. Korku türünde çekilmiş kısa filmler, televizyon dizileri, televizyon filmleri ya da video filmleri tablonun dışında kaldı.
İlk tabloda bütün dünyayı kapsayan korku filmi üretimini baz alıp senelik ve on senelik dilimler şeklinde bir düzenlemeye gittim. Bu tablo sayesinde iyi kötü bugüne kadar çekilmiş korku filmi sayısına ulaşmak mümkün. (Tabii ki bazı Uzakdoğu korku filmlerinin IMDb’de kayıtlı olmadığı göz önüne alınırsa tablonun ufak bir sapmayla hatalı olabileceğini baştan kabul etmek gerek.) İkinci tabloda ise ABD yapımı korku filmlerinin üretim rakamlarını görebilirsiniz. Malumunuz üretim pastasındaki en büyük pay her zaman ABD’ye ait olmuştur ki bunu tablolar vasıtasıyla da görmek mümkün.
IMDb’ye kayıtlı ilk uzun metrajlı korku filmi, 1911 yılı İtalya yapımı Dante’s Inferno (L’Inferno) olarak gözüküyor. Yönetmen olarak Francesco Bertolini, Adolfo Padovan ve Giuseppe de Liguoro’nun adı geçiyor. Aynı zamanda İtalya’nın ilk uzun metrajlı filmi olan 68 dakika süreli Dante’s Inferno, adından da rahatça anlaşılabileceği üzere, Dante Alighieri’nin İlahi Komedya’sının (Divine Comedy) ilk uzun metraj uyarlaması. IMDb filmi tür olarak macera, fantastik, dram ve korku olarak etiketlemiş. Dolayısıyla IMDb’ye kayıtlı ilk uzun metrajlı korku filmi Dante’s Inferno oluyor ki 1911 yılına etiketlenmiş başka uzun metrajlı korku filmi yok. 1912 yılına kayıtlı 3 korku filmi görünüyor; Luigi Maggi’nin yönettiği, İtalya yapımı Satan (dram, korku); Jacob Fleck, Luise Fleck, Anton Kolm ve Claudius Veltée’nin yönettiği, Avusturya Macaristan yapımı Three Tales of Terror (korku) ve Fransa yapımı The Vengeance of Egypt (korku).
Sinema tarihinin ilk korku filminin muhteşem Fransız sinemacı Georges Melies imzalı Le Manoir Du Diable (The Devil’s Castle, 1896) olduğu kabul edilir. Üç dakikadan biraz fazla süren filmde bir şatoya gelen yarasa önce Şeytan’a dönüşür, aniden ortaya çıkardığı kazan vasıtasıyla bir genç kız hayaleti ile bir zebaniyi çağırır ve şatodaki insanlara korku dolu dakikalar yaşatır. Gerçi kimileri de Thomas Edison’ın yapımcılığını üstlendiği, 1895 tarihli The Execution of Mary, Queen of Scots’ı ilk korku filmi olarak gösterir. 18 saniyelik bu filmde de İskoçya kraliçesi Mary’nin kafasının kesilerek idam edilmesi canlandırılır. Yine Edison’ın yapımcılığındaki 16 dakikalık Frankenstein (1910) da ilk korku filmleri arasında gösterilen bir başka örnektir. Gerçi bütün bu ilk örnekler, süreleri nedeniyle kısa film kategorisine girdiğinden hazırladığımız tabloda yer alamıyorlar. (Üç filmi de izlemek isteyenler için yazının sonuna ekledim.)
Tabloya on yıllık dilimler halinde göz attığımızda, 1910-1919 yılları arasına 47 korku filmi düşerken 1920-1929 yılları arasına 83 korku filmi düşüyor. Üretimin yaklaşık olarak ikiye katlandığını söyleyebiliriz. Aynı şekilde 1930’lu yıllardaki 140 korku filmi ikiye katlanma sürecinin devam ettiğini gösteriyor. 1940’lı yıllarda 160 korku filmi üretilmiş, yani bir önceki on yıllık dilime yakın bir rakam. Fakat ikiye katlanma süreci diğer on yıllık dilimlerde de gözlenmeye devam ediyor. Sadece 1980’li ve 1990’lı yıllardaki 1497 ve 1440 rakamlarına bakarak 1930’lu ve 1940’lı yıllardakine benzer bir duraklama sürecinden bahsedilebilir. En nihayetinde 2000’li yıllarda üretilen 3.732 korku filmiyle, 2010’lu yılların sadece ilk 5 senesinde üretilen 4.494 korku filmine bakarak ikiye katlanarak artma trendinin (belki biraz daha fazla bir oranla) devam edeceği öngörülebilir. Tablonun genel toplamına baktığımızda ise 1911 ile 2014 yılları arasında toplam 13.622 korku filminin üretildiğini görüyoruz. 2000-2014 yılları arasında üretilen korku filmlerinin (3.732+4.494=8.226), bugüne kadar üretilmiş toplam korku filmlerinin %60’ını oluşturması, özellikle son 15 yılda üretimin ne kadar arttığını gözler önüne seriyor. Tabii ki bunda teknolojinin gelişmesi ve ucuzlamasıyla beraber film çekmenin artık eskisi kadar pahalı olmamasının çok önemli bir etkisi var ki eminim sadece korku filmlerinde değil diğer bütün türler için de benzer bir üretim artışı gözlemlemek mümkündür.
Şimdi bu tabloya bakarak Türk Korku Sineması’nın durumuna kabaca bir göz gezdirelim. İlk Türk korku filmi Çığlık 1949 yılında çekilmişti. 1949 senesinde bütün dünyada üretilen korku filmi sayısı ise 16. Bir sonraki korku filmimiz Drakula İstanbul’da ise 1953 tarihli ve o sene bütün dünyada 17 korku filmi çekilmiş. Her ikisini de üretim bazında yüzdelik orana vurduğumuzda yaklaşık %6 gibi bir sonuç çıkıyor ki bu kabaca dünya korku sineması pazarında Türkiye’nin payını gösteriyor. Aynı paya 1974 tarihli Şeytan için baktığımızda %1’in altına düştüğünü görürüz. Bu yüzdeleri şöyle yorumlayabiliriz; aslında Türkiye, korku filmi çekmek için çok geç kalmış sayılmaz ama bu üretimin sürekliliğini sağlamakta büyük sıkıntı yaşar. 1950’li veya 1960’lı yıllarda her sene sadece bir korku filmi üretse bile bu üretimin zamanla katlanarak artabileceği ve bir Türk Korku Sineması geleneğinin oluşabileceği rahatlıkla öngörülebilir. 2000’li yıllara geldiğimizde Türk Korku Sineması’nda üretim açısından bir kıpırdanma göze çarpar. Ancak (içinde bulunduğumuz 2015 senesini saymazsak) 10 korku filmiyle en çok üretim yapılan 2014 senesinde bile %1’lik paydaya ulaşılamaz. Sağlıklı bir üretimden bahsedebilmek ve dünya korku sinemasının üretim hızına yetişebilmek için ikiye katlanarak artan üretim hızının üzerinde bir üretim yapmak gerekir ki günümüz şartlarında üretim rakamının böylesi bir hızla artması çok mümkün görünmüyor.
ABD yapımı uzun metrajlı korku filmlerinin üretim seyrine baktığımızda üç aşağı beş yukarı dünya korku sinemasınınkiyle paralel bir çizgide ilerlediği görülebilir. Aynı senelerde benzer duraklamalar ve artışlar göstermiş. Bu da dünya piyasasının yaklaşık %50’sini elinde bulunduran ABD’nin korku sinemasında da dünyaya yön verdiğini rakamlarla ifade ediyor.
En baştaki ‘bugüne kadar kaç korku filmi çekildi’ sorusuna geri dönersek; 2014 yılı sonuna kadar toplam 13.622 tane korku filmi çekilmiş. Bunlardan 7.050 tanesi ABD yapımı. Amerika dışında kalan ülkelerin toplam üretimi ise 6.572’ye ulaşmış. Yani ortada bir “ben tek, siz hepiniz” durumu mevzu bahis.
Murat Kızılca, Kasım 2015
Çok daha yüksek bir sayı-sizin de bahsettiğiniz gibi, dijital teknolojinin devreye girmiş olması, bağımsız sinema ve “direct to dvd” uygulamasından dolayı- bekliyordum. IMDB’in kayıtlarının kesine yakın olduğunu sanmıyorum ama sonuçta elinize sağlık…
Haklısınız Ekrem Bey, IMDb’yi kaynak alarak kesin bir rakama ulaşmak tabii ki mümkün değil ama bir fikir edinebilmek adına işe yarar sonuçlar verebileceğini düşünüyorum. Bir de bir hatırlatma yapayım müsaadenizle, tablolardaki rakamlar sadece sinema filmlerini gösteriyor. Yazıda da belirttiğim gibi kısa filmleri, televizyon dizilerini, televizyon filmlerini ve video filmlerini tablonun dışında bıraktım. Burada video filmi derken bunun içerisine sizin “direct to dvd” olarak bahsettiğiniz filmler de giriyor. Dediğiniz gibi onları da işin içine katarsak çok daha yüksek rakamlar ortaya çıkacaktır. Yorumunuz için teşekkürler.
Melies Manastırdaki Şeytan bildiğim kadarıyla ilk korku filmi, yanlış mı biliyorum acaba? Yazınız için tebrik ederim, ellerinize sağlık :)
Teşekkürler Tülin Hanım. Hayır, yanlış diyemeyiz elbette. Melies’in 1896 tarihli Le Manoir Du Diable’si (The Devil’s Castle, Haunted Castle, Manastırdaki Şeytan vs.) birçok kaynakta ilk korku filmi olarak gösterilir. Kimi kaynaklarda da 1895 tarihli The Execution of Mary, Queen of Scots ilk korku filmi olarak gösterilir. Her ikisini de yazıda andım zaten. Ancak tabloyu hazırlarken daha net bir fikir elde edebilmek için kimi kısıtlamalara gitmek zorunda kaldım ve kısa filmleri tablonun dışında bıraktım. Dolayısıyla bu filmler, süreleri nedeniyle kısa film kategorisine girdiğinden hazırladığım tabloda yer alamadılar.
Yav kusura bakmayın çok alakasız olacak ama bi aralar korkusitesi diye bir site vardı korku filmleri oyunları vb. şeylerle neredeyse 1 senedir yenileniyoruz yazısı çıkıyor siteye girince ben sizin sitenizide o site aracılığıyla öğrendim acaba o site kurucularıyla tanışıklığınız var mı? geri dönecekler mi? merak ediyorum nadide sitelerden biriydi çünkü.
Eren Bey, merhaba. Haklısınız Korku Sitesi uzunca bir süredir kapalı. Yeni bir tasarım ile uğraştıklarını biliyorum ama tekrar ne zaman açılacakları hakkında bir fikrim yok.
IMDB tabiki direkt gerçek rakamları vermeyebilir. Fakat referans alınabilecek en doğru sistemdir. IMDB olmasa ne yaparmışız. 2000li yıllar korku filmlerinin sayısı bakımından yüksek olmuş. Şunu söyleyebilir miyiz? Bu tamamen teknolojinin gelişmesi ve filmlerde efektlerin kullanılmasıyla direkt olarak alakalıdır? Yoksa teknolojinin gelişmesiyle internet ve medyalara daha kolay ulaşılabilir olmasından mıdır?
Merhabalar Bayram Bey, 2000’li yıllarla beraber sadece korku filmi üretiminde değil, bütün türlere ait üretimlerde yoğun bir artış göze çarpar. Bunun en önemli sebep tabii ki teknolojinin gelişmesi ve çok daha önemlisi film çekmenin ucuzlamasıdır. Film çekmek artık eskisi kadar pahalı bir iş değil. Bugün sadece bir iphone kullanarak bile yüksek kalitede film çekilebiliyor. Efekt kısmında da kolaylıklar sağlamıştır elbette ama ucuz bilgisayar efektleri ile etkileyici sahneler oluşturmak ne kadar mümkündür tartışılır. Ben hala eski usülden (makyaj, maket, özel efektler) yanayım. Velhasıl bu toplam üretim rakamlarının önümüzdeki yıllarda çok daha yüksek oranlarla artacağını şimdiden kolaylıkla öngörebiliriz. Yorumunuz için teşekkürler.