!f İstanbul Uluslararası Bağımsız Filmler Festivali kapsamında izleme şansı bulduğum Derek Connoly’nin senaryosunu yazıp Colin Trevorrow’un yönetmenliğini üstlendiği Zamanda Yolculuk(Safety Not Guaranteed) 2012 yılı Amerikan Bağımsız yapımı bir film.
Öteki Sinema için yazan: Mustafa Yahşi
2012 Sundance Fim Festival’inde en iyi senaryo ödülünü kucaklayan yapım aynı zamanda 2013 Independent Spirit Awards en iyi ilk senaryo ödülüne aday,almasına da yüksek ihtimal veriliyor. Film de iyi yazılmış metinler ve göreceli başarılı oyunculuklarla bizi içine çekmeyi başarıyor.
Tür olarak bakıldığında film dram-komedi ve nispeten bilim-kurgu etrafında şekilleniyor, o yüzden film adını görüp de aldanmamak lazım. Seattle’da bir dergi çalışanının(Jeff) gazetede rastladığı ilginç ve bir o kadar da gizli(!) ilandan hikaye çıkarma düşüncesi ile başlayan sürece iki stajyer/asistanın (Darius,Arnau) da katılmasıyla yapılan yolculuk anlatılıyor. Kenneth(Mark Duplass)’in ilanında zaman yolculuğu için partner ihtiyacına duyduğu, güvenlik garantisi sağlamadığı ve partnerin kendi silahını getirmesi gerektiği yazıyor., Bu ilanı gördükten sonra Kenneth üzerinden sağlam bir anlatı çıkacağı düşüncesi beliriyor, tabi ki dergi için.
Yazının bu kısmından sonrası film hakkındaki belli sürprizleri ifşa edebilir/ediyor!
Jeff(Jake Johnson)’ın Kenneth ile iletişim kurmasındaki başarısızlığı üzerine devreye Darius(Aubrey Plaza) giriyor ve bir şekilde başlangıç için de olsa güvenini kazanıyor karakterin. Yolculuk sırasında Jeff’in lise aşkının da kasabada olduğunun açığa çıkmasıyla, yolculuğun Jeff açısından önemi beliriyor, ancak henüz geçmişiyle yüzleşmek için gereken cesarete sahip değildir.İçine kapanık, duygu dünyasına set vurmuş Darius ise Kenneth ile aralarındaki ilişkinin serpilmesiyle değişimi ilk gösteren karakter oluyor. Arnau ise sosyal yönü öteden beri zayıf olan birey olarak görünüyor ve çoğu zaman arka planda kalıyor.
Kenneth’in zamanda yolculuk ile geçmiş hatalarını telafi etme isteği ve kararlılığı ne denli yoğunsa Jeff, Darius için de geçmiş o denli kapalı kutular ardında kalması gereken bir dönemdir. Darius’un Kenneth’i anlama ve kendiyle yüzleşmesi sürecine paralel, Jeff’in geçmişini telafi etme çabası ve başarısızlığını görüyoruz. Jeff’in bu süreç sonrasında çıkar gütmeden Arnau’ya kendi geçmişi için telafi şansı tanıması ise yapbozumuzu belli oranda tamamlıyor.
Kenneth’le yüzleşmek için buluşan ve gerçekleri(kurtarmak istediği kızın halihazırda yaşadığı) yüzüne vuran Darius’un, Kenneth’in verdiği cevap(Demek ki geçmişe gidip onu kurtardım) ile kendi uyanışını yaşadığı sahne Darius’un yargılayan bireyden anlayan bireye geçişini tamamlayan sekans olarak akıllarda kalıyor.
Geçmişiyle ve geçmiş hayatın sonuçlarıyla yüzleşmekten korkan bir grup dergi çalışanının, bu konuda bir şeyler yapma gayesi güden Kenneth’a ve birbirlerine karşı yargılarıyla da belli oranda sağlam bir alt metin taşıyor. Karakterlerin giriş kısmı kısa tutulurken, gelişme ve çözümlenme kısımlarına daha çok alan ayrılmış, bu da filmin seyir zevkini artırıyor.
Kenneth neden geçmişe dönmek istiyor, geçmiş hatalarımızın telafisi mümkün müdür, mümkün olması dahilinde bile günümüzdeki etkilerini silebilir mi gibisinden soruları insanları yargılama, ötekileştirme, anlama ve en önemlisi iletişim üzerinden anlatan film iyi diyaloglarla bezenmiş. Mark Duplass’ın Kenneth performansına Aubrey Plaza’nın da kısmen eşlik etmesi, mizah üzerinden dramı anlatabilmesi gibi faktörler filmin artıları olmuş.
Not: Bu arada filmin yazı yazıldığı sıralarda Independent Spirit Awards 2013 yılı için en iyi ilk senaryo ödülüne layık görüldüğünü belirtelim.