Soğuk savaşın başladığı ve devam ettiği 1950’lerden 90’ların başına kadar Hollywood’un gözde düşman ikonu Sovyetler ve onların nezdinde komünistlerdi. Sovyetler parçalandıktan ve itina ile serbest Pazar ekonomisine geçirildikten sonra yapımcıların gözünden düştü. İşte o günden bugüne ittirilen yeni düşman; Araplar… Her yıl bir sürü filmde Arap asıllı kara ve çirkinler, mutlu, mesut işine gücüne gitmeye çalışan sarışın ve sağlıklı batılıyı terörize ediyor. 11 Eylül’ün batının zihninde oluşturduğu şok henüz atlatılabilmiş değil…
Fakat bir zamanlar Hollywood Arapları ve Arap edebiyatının serüven kahramanı Sinbad’ı çok severdi. Yıllar boyunca pek çok Sinbad filmi ya da benzeri oryantal hikaye beyazperdeye taşındı. Bu filmlerde şu anki bakış açısının çok ötesinde doğu kültürüne apaçık bir hayranlık vardı. Ali Baba ve Kırk Haramiler, Sinbad ve Bağdat Hırsızı gibi hikayeler 1001 Gece Masalları adında ki Arap edebiyatının en meşhur ürünün içindeki öykülerde hayat bulmuşlardır.
Binbir Gece Masalları’nın televizyon ve sinemaya pek çok uyarlaması yapılmıştır. Bunların asıl öykülere olan bağlılığı çok değişkendir. Fritz Lang’in 1921 yapımı Der Müde Tod, 1924 Hollywood yapımı (Douglas Fairbanks’ın başrolünde olduğu) The Thief of Baghdad ve onun 1940’daki İngiliz ikinci yapımı, Binbir Gece Masalları’ndan etkilenmişlerdir.
Hollywood’un Binbir Gece Masalları ‘na dayandırılmış ilk konulu filmi 1942 yapımı Arabian Nights‘dır. Başrollerde Şehrazad rolünde Maria Montez, Ali Ben Ali rolünde Sabu Dastagır ve Harun Reşid rolünde Jon Hall vardır. Filmin konusunun Binbir Gece Masalları ile neredeyse hiç ilgisi yoktur. Filmde Şehrazat, Halife Harun Reşid’i devirip kardeşiyle evlenmek isteyen bir dansözdür. Şehrazadın ilk suikast girişimi başarısızlığa uğrar ve esir olarak satılmasının ardından pek çok macera gelişir. Maria Montez ve Jon Hall 1944 yapımı Ali Baba ve Kırk Haramiler‘de de rol almışlardır.
1980’li yıllarda Şehrazat rolünde Annette Haven ve Şehriyar rolünde John Leslie’nin oynadığı 1001 Erotic Nights, bütçesi milyon doları aşan ilk porno film sayılır.
Binbir Gece Masalları’ın en başarılı sinema uyarlaması 1992 Walt Disney yapımı çizgi film Aladdin sayılabilir. Filmde Scott Weinger ve Robin Williams seslendirme yapmıştır. Bu filmi devam bölümleri ve televizyon serileri izlemiştir.
Sinbad’ın yolculukları, televizyon ve sinemaya birkaç kere uyarlanmıştır. Bunlardan en sonuncusu, seslendirmesini Brad Pitt ve Catherine Zeta-Jones’un yaptığı 2003 yapımı animasyon Sinbad: Legend of the Seven Seas dir. 1958 yapımı The Seventh Voyage of Sinbad en meşhur Sinbad filmi sayılabilir.
İngilizce olmayan uyarlamalar arasında çeşitli Hint (Bollywood) yapımları, İtalyan yönetmen Pier Paolo Pasolini’nin 1974 yapımı Il fiore delle mille e una notte‘si, ve 1990 yapımı Fransız Les 1001 nuits sayılabilir.
Televizyon ve sinema uyarlamaları arasında aslına en sadık kalmış olanı 2000 yılında Amerikan ABC ve İngiliz BBC kanallarında gösterilen Arabian Nights dizisi sayılır. Emmy ödülünü alan bu iki bölümlük dizide Şehrazat rolünde Mili Avital, Sahriyar rolünde Dougray Scott oynamıştır.Günümüzde ise Kanal D ekranlarında masaldan uyarlanmış hali tv dizisi olarak çekilmiştir..
Kaynak: http://tr.wikipedia.org/wiki/Binbir_Gece_Masallar%C4%B1
Sinbad filmleri denince benim favorim ise her zaman Ray Harryhausen’in özel efektlerini yaptıkları olmuştur. Bugün bu filmlerle ilgili bir afiş seçkisi hazırladık. İyi seyirler…
Sinbad ve Diğerleri Afiş Galerisi
(büyük halini görmek için üzerine tıklayınız.)
