Bugünlerde herkes Spike Lee’nin yeniden çektiği Oldboy’un gereksizliğinden bahsediyor. Bu eleştiriler çok haksız da sayılmaz aslında. Fakat unutulan bir noktaya değinmek gerek. Lee’nin son filmi, yapılan ilk ‘remake’ değil. Ondan çok daha önce Bollywood Oldboy’a el atmış ve Zinda ile bir ‘remake’ girişiminde bulunmuştu bile.
Öteki Sinema için yazan: Murat Kızılca
2006 yılı mahsulü Zinda, Sanjay Gupta tarafından yönetilmiş olan Hindistan yapımı bir film. Senaryoyu ise Suresh Nair ve Sanjay Gupta beraber yazmışlar(!).
Karısı Nisha ile mutlu bir evliliği olan Balajit Roy (ya da kısaca Bala), hali vakti yerinde, başarılı bir yazılım mühendisidir. Yeni bir yazılım üzerinde çalışmak için karısı ile beraber Bangkok’a yerleşir. Yakın arkadaşı Joy Fernandes’in de neşesiyle eşlik ettiği ‘garip’ yıldönümü yemeğinden sonraki gün Nisha, hamile olduğunu öğrenir. Deniz kenarındaki evlerinin iskelesinde tadilat yapan kocasına, bu mutlu haberi vermek üzere hareketlenir, ancak Bala kaşla göz arasında ortadan kaybolur. Kendini tek odalı bir hücrede bulan bahtsız Bala, neden kaçırıldığını bilmeden 14 sene boyunca esir tutulur. Seneler boyunca aynı odada kalan Bala’ya, her öğün aynı yemek (fried wanton/ kızarmış Çin mantısı) servis edilir, gerektiğinde valium gazıyla bayıltılarak saç sakal traşı yapılır. Bu arada karısının öldürüldüğünü ve suçun kendi üzerine kaldığını televizyondan öğrenir. 14 sene sonra bir sabah, Bangkok’un göbeğindeki bir binanın tepesinde duran sandığın içinde, cebinde bir tomar para ile uyanır. Yolda rastladığı Hintli kadın taksici Jenny Singh’in yardımıyla, çevresine serpiştirilen ipuçlarının peşine düşerek beynini kemiren soruların cevaplarını bulmaya çalışır. Bala’yı kim kaçırmıştır? Neden 14 sene boyunca bir odaya hapsetmiştir? Hepsinden önemlisi, o kadar zaman sonra neden serbest bırakmıştır?
[box type=”shadow” align=”aligncenter” class=”” width=””]
Sanjay Gupta, yaptığı ‘remake’ler ile ünlü bir yönetmen. Filmografisinde yer alan yeniden çevrimlere(!) bir göz atalım:
Aatish: Feel the Fire (1994) – A Better Tomorrow (John Woo, 1986)
Jung (2000) – Desperate Measures (Barbet Schroeder, 1998)
Kaante (2002) – Reservoir Dogs (Quentin Tarantino, 1992)
Musafir (2004) – U Turn (Oliver Stone, 1997) [/box]
Şimdi burada bir parantez açmak gerekiyor. Bollywood’un bu denli yoğun ‘remake’ üretiminin arkasındaki sebep nedir? Yanlış bilmiyorsam, Hindistan’daki yasalar gereği, yeniden çevrimler için eser sahibine bir telif ödemek gerekmiyor ve orijinal eserin sahibi de Hindistan’da bu konuda bir dava açamıyor. Bu sayede uluslararası arenada başarılı olmuş eserleri alıp yerelleştirdikten sonra, orijinalinden hiç bahsetmeden iç pazara sunabiliyorlar.
Gelelim Zinda’ya; Park Chan-wook klasiği Oldboy’un neredeyse birebir çekimi olan Zinda’da göze çarpan ilk değişiklik, kahramanın esir kalma süresi, nedense 15 seneden 14 seneye düşürülmüş. (Spike Lee de 20 seneye çıkarmış, hayırdır inşallah!) İkinci ama daha önemli değişiklik ise finalde yapılmış. (Çok önemli değil ama ‘spoiler’ olmasın diye bu değişiklikten bahsetmiyorum.) Bu ufak değişiklik sebebiyle de bazı sahnelerin yeri değişmiş mecburen. Bir de senaryoya eklenen sinir bozucu Joy Fernandes karakteri var ki onun varlığının filme katkısı nedir, pek çözebilmiş değilim.
Zinda, orijinal Oldboy’un varlığını göz ardı etsek bile ancak senaryosuyla(!) ilgi çekebilecek, vasat bir filmden öteye geçemiyor. Bollywood’a özgü abartılı oyunculuklar bir hayli sıkıntılı, fazla göze batıyor. Dövüş sahneleri, hele bir de orijinalini düşününce, yerlerde sürünüyor. Karşılaştırma yapmaya devam edersek, sevişme sahnelerinin de yeterince cesur olmadığı söylenebilir. Bir de söylemeden edemeyeceğim, başroldeki Bala karakterini canlandıran aktör Sanjay Dutt’u, dış görünüş açısından Min-sik Choi’ye benzetmeye çalışmışlar ama ortaya çok komik bir iş çıkmış.
Açıkçası Zinda’yı seyretmeniz için elle tutulur hiçbir sebep yok. Oldboy’dan daha cesur, daha sert ya da daha kanlı değil. Senaryoda, hikâyeyi daha ilginç kılmak adına ölümcül değişiklikler yapılmamış. Özetle Zinda, herhangi bir konuda orijinalinden daha iyi olmayan bir film. Sadece dur bakalım, Bollywood usulü Oldboy nasıl oluyormuş diye merak edenlere.
